يكپارچگي و نظارت در حوزه حمل و نقل بار درون شهري بر مبناي فناوري اطلاعات و ارتباطات جزو الزامات شهرداري الكترونيكي و شهروند الكترونيكي است. كنترل ورود به محدوده طرح ترافيك، عوارض خودرو و بهینه سازی مصرف سوخت و …گام بسيار موثري در افزايش شاخصهاي كاربري فناوري اطلاعات در شهر مشهد ميباشد.
اين طرح به عنوان يكي از بخشهاي اصلي مديريت سيستمهاي حمل و نقل درون شهري و در يك نگرش كليتر به عنوان يكي از اجزاء ساختار يكپارچه مديريت واحد شهري به شمار ميآيد.
نتايج اجراي طرح حاضر علاوه بر اثربخشي در حوزه مديريت و نظارت بر عملكرد بار درون شهری، ساير ابعاد ساختار مديريت شهري را نيز تحت پوشش قرار خواهد داد و زمينه را براي تصميمگيري مديران ذيربط با تكيه بر اطلاعات دقيق و موثق براي رفع مشكلات فراهم خواهد کرد.
یکی از وظایف و ماموریت های اصلی سازمان مدیریت حمل و نقل بار، ساماندهی و مدیریت و نظارت بر شرکتها، وسایل و شاغلین بخش حمل بار در شهر می باشد. بر همین اساس و حسب دستور العمل اجرائی مصوب شورای اسلامی شهر مشهد سازمان موظف است جهت کلیه شاغلین و ناوگان و شرکتها پروانه صادر و ضمن نظارت بر عملکرد آنها نسبت به تخلفات احتمالی و شکایات مردمی رسیدگی و اقدام نماید، همچنین اخذ بهاء خدمات بابت صدورمجوزها و پروانه های صادره براساس دستور العمل مربوطه توسط سازمان انجام می گیرد. حوزه عملکردی سازمان کلیه شرکتها و ناوگان حمل و نقل بار سبک و سنگین، خدمات عمرانی، پخش، توزیع، کارخانجات دارای ناوگان حمل بار شهری پیک های موتوری، وانت بارهای سیار، و تلفنی سطح شهر، توزیع مصالح و خاک نخاله، حمل بتن، سیمان، سوخت و غیره می باشد.
باتوجه به تنوع فعالیت های حوزه حمل بار شهر از لحاظ ناوگان، نوع فعالیت، کالای حمل شده، سیستم گزارش گیری، اتوماسیون حمل بار از گستردگی و تنوع بالایی برخوردار است. این سیستم باید دارای ویژگی های ذیل باشد:
زیرسیستم های گزارشات
نظر به اینکه در نظر است کلیه عملیات بازرسی و نظارت، ثبت تخلفات، ارجاع پرونده به کمسیون، صدور آراءِ و ابلاغ آراءِ به صورت مکانیزه انجام گیرد. لذا طراحی سیستم باید بگونه ای باشد که بازرسین با استفاده از دستگاههای ثبت اطلاعات دستی، سوابق کلیه ناوگان، شاغلین و شرکت ها را به صورت ONLINEیا OFFLINE را کنترل و نسبت به ثبت تخلفات توسط دستگاه اقدام نماید.
زیر سیستم بازرسی و نظارت
در این بخش از سیستم کلیه عملیات صدور پروانه شامل پروانه اشتغال مخصوص رانندگان، پروانه فعالیت مخصوص وسایل حمل بار، پروانه بهره برداری مخصوص شرکت های حمل بار، اخذ استعلامات از مراجع ذی ربط، آموزش و ثبت آن در پرونده شاغلین حمل بار و… صورت می گیرد.
در طراحی سیستم صدور پروانه، نظر به اینکه کلیه عملیات ثبت درخواست، بررسی مدارک، اخذ تعهدات، درخواست تمدید، ابطال، اشتغال، تغییر پروانه های اشتغال و فعالیت از طرف شرکت ها یا کارگزار انجام می گیرد، لذا طراحی سیستم با توجه به این ویژگی ها باید لحاظ شود.
نظر به تمرکز کلیه فعالیت های حمل و نقل بار شهری در سازمان مدیریت حمل و نقل بار و برنامه ریزی جهت صدور کلیه مجوزهای خاص وسایل حمل و نقل بار از طریق سازمان و به صورت متمرکز و به منظور مکانیزه کردن صدور کلیه مجوزها و حذف تردد و مراجعه حضوری متقاضیان جهت اخذ مجوزهای خاص سیستم صدور مجوزها در اتوماسیون جامع حمل بار پیش بینی گردیده است.
در سیستم مذکور شرکت و بعضاً راننده از طریق دفتر شرکت یا کیوسک های مخصوص، با ذکر مشخصات خودرو و نوع کالا و زمان تردد در شهر فرم درخواست را به سازمان ارسال می نماید. سازمان پس از بررسی و هماهنگی با نهادهای ذی ربط نسبت به صدور مجوز اقدام می نماید.
نمونه از مجوزها
سیستم تعرفه ها در مرحله اول شامل دو بخش مهم تعرفه های صدور پروانه و صدور مجوزهای ویژه می باشد، لکن در مراحل بعد سیستم تعرفه ها باید قابل توسعه به بخش بارنامه، اجاره و … باشد.
زیر سیستم های تعرفه ها